بررسی تطبیقی نظریه های ساختارگرایی و پساساختارگرایی در نقد عکس (به همراه نقد و تحلیل آثار رابرت فرانک و سیندی شرمن)

رساله ی پیش رو بررسی تطبیقی نظریه های ساختارگرایی و پساساختارگرایی در نقد عکس نام دارد. این رساله در دو راستای نقد نظری و عملی عکاسی نگاهی است از زاویه دید رویکردهای ساختارگرایی و پساساختارگرایی به دنیای عکاسی و مقایسه ی میان این دو. به شکل دقیق تر، این رساله تلاش دارد تا ابتدا در سطح نظری، از نگاه ساختارگرایانه، مولفه های ساختاری درونی رسانه ی عکاسی و طبیعت عکس به مثابه یک نشانه ی تصویری را مورد تحلیل قرار دهد و آن را معلوم دارد و سپس، این نکته را روشن کند که چه نوع آثاری در تاریخ عکاسی با عطف به این مولفه های ساختاری و نشانه شناختی بوجود آمده اند. در گام بعد درصدد آن است تا این مسئله را روشن کند که رویکرد پساساختارگرایی موجب چه نوع دگرگونی هایی در ساختارهای رسانه ی عکاسی و طبیعت نشانه ای عکس شده است و مصادیق عینی این دگرگونی ها در تاریخ عکاسی کدامند. به همین ترتیب، این رساله برای روشن تر شدن مسئله در سطح عملی آثار رابرت فرانک و سیندی شرمن را به عنوان نمونه های تجربیات عکاسی ساختارگرایانه و پساساختارگرایانه برای نقد برگزیده است تا ضمن به کارگیری روش ها و استراتژی های نقد این دو نظریه، دلایلی را برای اثبات یافته های نظری خود ارائه کند. و در نهایت اینکه، مقتضیات نگاه ساختارگرایانه و پساساختارگرایانه در نقد عکس را در هر دو راستای نظری و عملی مورد مقایسه ی تطبیقی قراردهد تا بدینوسیله ویژگی ها، ، تفاوت ها ، و اهمیت خاص رویکرد هر یک از این نظریه ها در دنیای عکاسی را در کنار هم بسنجد و مورد تحلیل قراردهد. با توجه به هدف این رساله محتوای آن به پنج فصل تقسیم شده است که بدان خواهیم پرداخت: در فصل اول این رساله در ابتدا به بررسی مسایل روش شناختی می پردازیم و به بیان دقیق تر، درصدد روشن ساختن مسایلی همچون تعریف مسأله و بیان سوأل های اصلی تحقیق، سابقه و ضرورت انجام تحقیق، فرضیه ها، هدف ها، روش انجام تحقیق، شیوه ی تحلیل و شیوه ی تدوین این رساله برمی آییم. در فصل دوم به مثابه ملاحظات نظری و پیشینه ی مطالعات، کار ما به بررسی مسایلی چون تعریف نقد عکس و بررسی ویژگی های آن، و سپس، تعریف ساختار ، نشانه، تاریخچه ی ساختارگرایی و نشانه شناسی ساختارگرا، مولفه های اصلی ساختارگرایی، تاریخچه ی پساساختارگرایی،بررسی آراء دریدا و مفهوم واسازی، و دیگر مولفه های اصلی پساساختارگرایی اختصاص دارد. در فصل سوم این رساله که بررسی تطبیقی ساختارگرایی و پساساختارگرایی در نقد نظری عکاسی نام دارد تلاش می کنیم تا در وهله ی نخست رویکرد ساختارگرا را در عکاسی تبیین کنیم و به شکل دقیق تر بدین پرسش پاسخ گوییم که تصویر عکاسی در ذات خود واجد چه ماهیت نشانه شناختی و مولفه های ساختاری خودبسنده ای است؛ وجه افتراق عکس از باقی انواع تصاویر کدام است؛ چه اصولی را می توان ذاتی رسانه ی عکاسی برشمرد ، نظام عکاسی بر پایه ی چه تقابل های دوتایی بنیان شده است و در نهایت اینکه مصادیق عینی رویکرد ساختارگرا در عکاسی چیستند؟ به همین ترتیب، بدین مسئله پرداخته ایم که پساساختارگرایی در سطح نظری موجب چه دگرگونی هایی در مولفه های ساختاری عکاسی شده است و مصادیق بارز رویکرد پساساختارگرایی در تاریخ عکاسی کدامند؟ در فصل چهارم که بررسی تطبیقی ساختارگرایی و پساساختارگرایی در نقد عملی عکاسی نام دارد تلاش کردیم تا با گزینش مجموعه عکس آمریکایی ها از رابرت فرانک و عکس های بدون عنوان فیلم از سیندی شرمن به مثابه موارد مطالعاتی، نظریات ساختارگرایی و پساساختارگرایی را به شکل عینی و عملی در نقد عکس به آزمون گزاریم. در وهله ی نخست نشان دهیم که یافته های پژوهشی ما در ارتباط با این دو نظریه تا چه میزانی در آثار این دو هنرمند یافتنی است و دیگر آنکه، از استراتژی ها و ابزارهای مفهومی این دو نظریه در راه تحلیل و نقد این آثار بهره گیریم. در بخش پنجم که در حکم ارزیابی و نتیجه گیری مطالب، بررسی تطبیقی نظریه های ساختارگرایی و پساساختارگرایی در نقد عکس نام دارد این دو نظریه در دو راستای مورد بحث این رساله یعنی نقد نظری و عملی عکاسی مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته اند. نخست، نتیجه ی بحث های رویکردهای ساختارگرایی و پساساختارگرایی در دنیای عکاسی؛ و دوم، مقتضیات دنیای عکاسی رابرت فرانک و سیندی شرمن.